Een weerstand en een zenerdiode hebben verschillende functies in elektronische schakelingen. Een weerstand is een passieve component die de stroom van elektrische stroom tegenwerkt en elektrische energie omzet in warmte. Het wordt gebruikt om de stroom te regelen, spanningsniveaus in te stellen of spanningen in een circuit te verdelen. Een zenerdiode daarentegen is een gespecialiseerd type diode die stroom in beide richtingen laat stromen wanneer deze voorwaarts is voorgespannen zoals een gewone diode, maar hij geleidt ook in tegengestelde richting wanneer de spanning erover de doorslagspanning overschrijdt, ook wel bekend als de Zener-spanning. Deze eigenschap maakt zenerdiodes nuttig voor spanningsregeling en bescherming tegen spanningspieken.
Het belangrijkste verschil tussen een weerstand en een zenerdiode ligt in hun elektrische eigenschappen en toepassingen. Een weerstand dissipeert vermogen altijd in de vorm van warmte en heeft een lineaire spanning-stroomrelatie volgens de wet van Ohm. Een zenerdiode is daarentegen ontworpen om in omgekeerde doorslagmodus te werken wanneer een specifieke sperspanning (Zener-spanning) wordt overschreden, waardoor er een vrijwel constante spanning over blijft bestaan. Zenerdiodes worden voornamelijk gebruikt voor spanningsregeling en stabilisatie, terwijl weerstanden worden gebruikt voor stroombegrenzing, spanningsdaling en signaalconditionering.
In veel toepassingen is doorgaans een weerstand nodig in serie met een zenerdiode om de stroom die er doorheen vloeit te beperken en een goede werking te garanderen. Zonder een serieweerstand zou de stroom door de zenerdiode de maximale nominale stroom kunnen overschrijden, waardoor de diode mogelijk beschadigd raakt of onbetrouwbaar werkt. De waarde van de serieweerstand wordt gekozen op basis van de gewenste stroom door de zenerdiode, de voedingsspanning en de kenmerken van de zenerdiode om een stabiele en veilige werking binnen gespecificeerde grenzen te garanderen.
Het belangrijkste verschil tussen een zenerdiode en een normale diode ligt in hun doorslagkarakteristieken. Hoewel beide diodes stroom geleiden in de voorwaartse biasrichting, is een zenerdiode ontworpen om in omgekeerde doorslagmodus te werken boven de Zener-spanningswaarde. Deze omgekeerde doorslag vindt plaats op een specifiek spanningsniveau dat de Zener-spanning wordt genoemd, waarbij de Zener-diode in omgekeerde richting begint te geleiden en er een relatief constante spanningsval over handhaaft. Daarentegen ondervindt een gewone diode doorgaans een storing in het omgekeerde voorspanningsgebied, wat bij overschrijding tot permanente schade kan leiden, terwijl een zenerdiode is ontworpen om zijn zenerspanning in stand te houden en te regelen.