Kiedy rezystor przekształca energię elektryczną w ciepło, niekoniecznie jest to uważane za energię zmarnowaną we wszystkich kontekstach. Rezystory są celowo zaprojektowane do rozpraszania energii elektrycznej w postaci ciepła, co służy użytecznym celom w wielu zastosowaniach elektronicznych. Na przykład rezystory odgrywają kluczową rolę w dzielnikach napięcia, ogranicznikach prądu i czujnikach temperatury, gdzie kontrolowane rozpraszanie energii w postaci ciepła jest niezbędne do prawidłowego działania obwodu. Jednakże w niektórych przypadkach, gdy minimalizacja strat ciepła ma kluczowe znaczenie, np. w projektach energooszczędnych lub w zastosowaniach wymagających dużej mocy, nadmierne rozpraszanie ciepła w postaci ciepła może zostać uznane za marnotrawstwo.
Rezystory faktycznie rozpraszają energię w postaci ciepła ze względu na opór elektryczny, jaki stawiają przepływowi prądu. Gdy prąd przepływa przez rezystor, rezystancja przekształca energię elektryczną w energię cieplną, która jest rozpraszana w otaczającym środowisku. Proces ten jest nieodłącznym elementem działania rezystorów i nie jest uważany za stratę energii w zastosowaniach, w których wytwarzanie ciepła służy celom funkcjonalnym, np. w elementach grzejnych lub rezystorach obciążeniowych.
Tak, rezystory tracą energię elektryczną na ciepło ze względu na swój wrodzony opór elektryczny. Kiedy prąd przepływa przez rezystor, elektrony zderzają się z atomami w materiale rezystora, przenosząc energię i powodując nagrzewanie się rezystora. Ta energia cieplna jest wynikiem konwersji energii z postaci elektrycznej na termiczną i jest rozpraszana do otoczenia. W zastosowaniach, w których rozpraszanie ciepła jest niepożądane lub nieefektywne, tę stratę energii można uznać za marnotrawstwo.
Zmarnowana energia w rezystorze, która jest przekształcana w ciepło, przede wszystkim rozprasza się w otaczającym środowisku. Rezystor nagrzewa się, gdy energia elektryczna jest przekształcana w energię cieplną pod wpływem oporu. Ilość wytworzonego ciepła jest proporcjonalna do kwadratu prądu przepływającego przez rezystor i samej wartości rezystancji, zgodnie z prawem Joule’a (P = I²R), gdzie P to moc (rozpraszanie ciepła), I to prąd, a R to opór.
Kiedy rezystor nagrzewa się pod wpływem przepływu prądu, jego rezystancja zwykle wzrasta. Zjawisko to znane jest jako dodatni współczynnik temperaturowy oporu (PTC). Wzrost rezystancji wraz z temperaturą jest na ogół niewielki w przypadku większości standardowych rezystorów, ale może być znaczący w przypadku niektórych typów, takich jak termistory stosowane do pomiaru temperatury. Ta zmiana rezystancji wpływa na charakterystykę elektryczną obwodu, potencjalnie zmieniając jego wydajność lub dokładność. W zastosowaniach, w których krytyczne znaczenie mają dokładne wartości rezystancji, kompensacja zależności rezystorów od temperatury jest niezbędna, aby utrzymać pożądane zachowanie obwodu w zmieniających się warunkach pracy.