Transformatörler ve amplifikatörler, elektronikte farklı işlevlere ve çalışma prensiplerine sahip farklı bileşenlerdir. Transformatör, elektromanyetik indüksiyon yoluyla iki veya daha fazla devre arasında elektrik enerjisini aktarmak için kullanılan pasif bir elektrikli cihazdır. Genellikle ferromanyetik malzemeden yapılmış, ortak bir çekirdeğin etrafına sarılmış iki veya daha fazla tel bobininden (sargılarından) oluşur. Transformatörler, bir sargıdaki alternatif akımın diğer sargıda voltajı indüklediği karşılıklı endüksiyon prensibine göre çalışır.
Bir transformatörün temel amacı, alternatif akımın frekansını korurken giriş ve çıkış devreleri arasındaki voltaj seviyesini (yükseltme veya düşürme) değiştirmektir. Bu yetenek, transformatörleri, elektrik gücünün uzun mesafelerde verimli bir şekilde iletilmesi, farklı devreler arasındaki empedansın eşleştirilmesi ve devrelerin elektriksel olarak birbirinden izole edilmesi için gerekli kılar.
Bir transformatöre tipik olarak amplifikatör adı verilmez çünkü birincil işlevi sinyal amplifikasyonu yerine voltaj dönüşümüdür. Öte yandan amplifikatörler, bir giriş sinyalinin genliğini (voltaj, akım veya güç), dalga biçimini önemli ölçüde bozmadan artırmak için tasarlanmış aktif elektronik cihazlardır. Amplifikatörler, ses amplifikasyonu, sinyal işleme ve iletişim gibi çeşitli uygulamalara yönelik sinyalleri yükseltmek için transistörler veya operasyonel amplifikatörler (op-amp’ler) gibi aktif bileşenleri kullanır.
Transformatörler pasif yapıları ve gerilim dönüşümüne odaklanmaları nedeniyle geleneksel anlamda amplifikatör olarak kullanılmasa da amplifikatör devrelerinin bir parçası olabilirler. Transformatörler, transistörler veya vakum tüpleri gibi aktif bileşenlere verimli güç dağıtımı için gerektiğinde voltajları artırmak veya azaltmak için amplifikatörlerin güç kaynağı ünitelerinde yaygın olarak kullanılır. Bununla birlikte, bu tür devrelerdeki birincil yükseltme işlevi, transformatörün kendisi tarafından değil, transistörler veya tüpler gibi aktif cihazlar tarafından gerçekleştirilir.
Transformatör ve transistör arasındaki temel fark, işlevleri ve çalışma prensiplerinde yatmaktadır. Belirtildiği gibi bir transformatör, elektrik enerjisini ayrı sargılar arasında elektromanyetik indüksiyon yoluyla aktaran pasif bir cihazdır. Alternatif akımla (AC) çalışır ve öncelikle elektrik devrelerinde voltaj dönüşümü, izolasyon ve empedans uyumu için kullanılır.
Bunun tersine, bir transistör, elektrik sinyallerini ve gücü yükseltebilen veya değiştirebilen aktif bir yarı iletken cihazdır. Transistörler, modern elektronikteki temel bileşenlerdir; amplifikatörlerde, osilatörlerde, mantık kapılarında ve diğer birçok elektronik devrede temel öğeler olarak görev yapar. Üçüncü bir terminale (geçit veya taban) uygulanan voltaja göre iki terminal (alan etkili transistörlerde kaynak ve drenaj veya iki kutuplu bağlantı transistörlerinde toplayıcı ve verici) arasındaki akım akışını kontrol ederek sinyal amplifikasyonunu ve diğer işlevleri sağlarlar.
Transistörler ve amplifikatörler arasındaki ilişki, transistörün sinyalleri yükseltme yeteneğinde yatmaktadır. Amplifikatör, bir elektrik sinyalinin genliğini, dalga biçimini önemli ölçüde değiştirmeden artırmak için transistörler gibi aktif bileşenleri kullanan bir cihaz veya devredir. Transistörler, giriş sinyallerindeki küçük değişikliklere bağlı olarak büyük akımları ve voltajları kontrol etme yeteneklerinden dolayı amplifikatör devrelerindeki önemli bileşenlerdir. Amplifikatörler, belirli uygulamalar için farklı seviyelerde voltaj kazancı ve empedans uyumu elde etmek için ortak yayıcı, ortak toplayıcı veya ortak tabanlı konfigürasyonlar gibi çeşitli transistör konfigürasyonları kullanılarak tasarlanabilir.