Prąd braku obciążenia w transformatorze odnosi się do prądu pobieranego przez uzwojenie pierwotne, gdy uzwojenie wtórne jest otwarte lub nieobciążone. Prąd ten płynie w uzwojeniu pierwotnym ze względu na strumień magnesujący wymagany do ustalenia pola magnetycznego rdzenia transformatora. Przedstawia straty energii w rdzeniu spowodowane histerezą i prądami wirowymi, a także straty w samym uzwojeniu pierwotnym. Prąd bez obciążenia jest zwykle mały w porównaniu z prądem pełnego obciążenia transformatora i jest wyrażony jako procent znamionowego prądu pełnego obciążenia.
Prąd braku obciążenia w transformatorze oznacza ilość prądu przepływającego przez uzwojenie pierwotne, gdy do uzwojenia wtórnego nie jest podłączone żadne obciążenie zewnętrzne. Prąd ten jest niezbędny do ustalenia strumienia magnetycznego w rdzeniu transformatora, niezbędnego do jego pracy. Reprezentuje straty w rdzeniu i niewielką część strat w miedzi w uzwojeniu pierwotnym.
Prąd jałowy i prąd pełnego obciążenia to terminy używane do opisania prądu pobieranego przez transformator w różnych warunkach pracy. Prąd bez obciążenia odnosi się do prądu pobieranego, gdy uzwojenie wtórne transformatora jest otwarte lub bardzo lekko obciążone, zwykle w celu dostarczenia prądu magnesującego i kompensacji strat w rdzeniu. Z drugiej strony, prąd pełnego obciążenia odnosi się do maksymalnego prądu, jaki transformator może dostarczyć do obciążenia, nie przekraczając jego projektowanej pojemności. Stosunek prądu jałowego do prądu pełnego obciążenia zapewnia wgląd w wydajność i straty transformatora.
Prąd jałowy idealnego transformatora teoretycznie zbliża się do zera. W idealnym transformatorze cała moc elektryczna przenoszona z uzwojenia pierwotnego do uzwojenia wtórnego jest w pełni wykorzystywana przez obciążenie i nie występują żadne straty spowodowane rezystancją lub stratami w rdzeniu. Dlatego prąd jałowy idealnego transformatora jest czysto teoretyczny i reprezentuje jedynie prąd magnesowania niezbędny do ustalenia pola magnetycznego w rdzeniu.
Aby zmniejszyć prąd jałowy transformatora, można zastosować kilka technik. Stosowanie rdzenia transformatora o niższych stratach w rdzeniu, takiego jak wysokiej jakości laminaty ze stali krzemowej lub amorficzne stopy metali, może znacznie zmniejszyć wymagany prąd magnesowania. Zaprojektowanie transformatora o większym współczynniku zwojów lub zastosowanie mniejszego przekroju poprzecznego uzwojenia pierwotnego może również zmniejszyć prąd magnesowania. Dodatkowo zapewnienie odpowiednich praktyk projektowych i konstrukcyjnych w celu zminimalizowania prądów wirowych i strat histerezy w materiale rdzenia może jeszcze bardziej zmniejszyć straty bez obciążenia i poprawić wydajność transformatora.