Transformatory działają w oparciu o zasady indukcji elektromagnetycznej, które opierają się na zmiennym polu magnetycznym indukowanym przez prąd przemienny (AC). To zmienne pole magnetyczne jest niezbędne do indukowania napięcia w uzwojeniu wtórnym transformatora. Kiedy prąd przemienny przepływa przez uzwojenie pierwotne, stale zmienia kierunek, powodując, że pole magnetyczne wokół uzwojenia na przemian rozszerza się i zapada. To zmieniające się pole magnetyczne indukuje napięcie w uzwojeniu wtórnym poprzez wzajemną indukcję, umożliwiając transfer energii elektrycznej z jednego obwodu do drugiego przy różnym poziomie napięcia.
Transformatory są zaprojektowane specjalnie do pracy z prądem przemiennym, ponieważ prąd przemienny generuje zmienny strumień magnetyczny wymagany do indukcji. Natomiast prąd stały (DC) wytwarza stałe pole magnetyczne, które nie zmienia kierunku ani wielkości w czasie. W rezultacie, gdy prąd stały przepływa przez uzwojenie pierwotne transformatora, wytwarza stałe pole magnetyczne, które nie indukuje napięcia w uzwojeniu wtórnym. Bez zmiennego pola magnetycznego w transformatorze nie ma mechanizmu indukcji elektromagnetycznej, co czyni go nieskutecznym w przesyłaniu energii między obwodami za pomocą wejścia prądu stałego.
Wymóg stosowania prądu przemiennego w transformatorach jest zakorzeniony w podstawowych zasadach elektromagnetyzmu i zachowaniu pól magnetycznych wokół przewodów przewodzących prąd przemienny. Dlatego transformatory są z natury zaprojektowane i zoptymalizowane do pracy z napięciami i prądami przemiennymi. Odgrywają kluczową rolę w przesyłaniu, dystrybucji i transformacji napięcia prądu przemiennego, umożliwiając efektywny transfer energii elektrycznej na różnych poziomach napięcia w sieciach elektroenergetycznych i różnych systemach elektrycznych.