Jednofazowy silnik indukcyjny nie uruchamia się samoczynnie ze względu na asymetryczny układ uzwojeń i brak wirującego pola magnetycznego podczas rozruchu. W przeciwieństwie do trójfazowych silników indukcyjnych, które z natury wytwarzają wirujące pole magnetyczne ze zrównoważonych prądów w trzech uzwojeniach, silniki jednofazowe mają tylko jedno uzwojenie główne i uzwojenie pomocnicze (lub cewki cieniujące). Silnikowi jednofazowemu podczas rozruchu brakuje początkowego momentu obrotowego niezbędnego do pokonania bezwładności i samodzielnego rozpoczęcia obrotów. Powoduje to zgaśnięcie silnika lub nieosiągnięcie wystarczającego momentu rozruchowego do zainicjowania obrotu.
Jednofazowy silnik indukcyjny nie uruchamia się samoczynnie przede wszystkim dlatego, że wymaga dodatkowych mechanizmów lub komponentów do wytworzenia początkowego wirującego pola magnetycznego potrzebnego do rozruchu. Bez tego pola wirującego silnikowi brakuje momentu obrotowego niezbędnego do pokonania tarcia statycznego i oporu bezwładnościowego w celu rozpoczęcia obrotu. Do wprowadzenia przesunięcia fazowego lub wytworzenia pomocniczego pola magnetycznego, które pomaga w uruchomieniu silnika, stosuje się różne metody, takie jak użycie kondensatorów rozruchowych lub zacienionych biegunów.
Jednofazowy silnik indukcyjny można uruchomić samoczynnie, włączając elementy pomocnicze, takie jak kondensatory rozruchowe lub układy biegunów zacienionych. Kondensatory rozruchowe zapewniają przesunięcie fazowe do uzwojenia pomocniczego, tworząc sztuczną drugą fazę, która podczas rozruchu generuje wirujące pole magnetyczne. To dodatkowe pole magnetyczne oddziałuje z polem uzwojenia głównego, wytwarzając moment obrotowy wystarczający do uruchomienia i przyspieszenia silnika. Silniki o biegunach zacienionych osiągają podobny efekt, wywołując przesunięcie fazowe poprzez zastosowanie cewek zacieniających, które wytwarzają wirujące pole magnetyczne w celu zainicjowania obrotu silnika od stanu zatrzymania.
Silniki, które nie uruchamiają się samoczynnie, wymagają pomocy zewnętrznej lub komponentów pomocniczych w celu zainicjowania obrotu. Jednofazowe silniki indukcyjne należą do tej kategorii ze względu na ograniczenia konstrukcyjne i brak dodatkowych mechanizmów generujących wirujące pole magnetyczne podczas rozruchu. Natomiast trójfazowe silniki indukcyjne są z natury samorozruchowe, ponieważ wytwarzają zrównoważone wirujące pole magnetyczne z trójfazowego źródła zasilania, co pozwala im na uruchomienie i pracę bez pomocy zewnętrznej w normalnych warunkach. Zrozumienie charakterystyki samorozruchu różnych typów silników jest niezbędne przy wyborze i projektowaniu silników odpowiednich do konkretnych zastosowań i wymagań operacyjnych.